Sinatu enpresek atzerrian eragiten dituzten kalteetatik ingurumena eta giza eskubideak babesteko Europako lege baten alde!
Europako Zuzentaraua Bidezko Enpresa Eginbideari buruz. Guztion etxea defenda dezagun.
Atzerrian diharduten Europako enpresak ingurumenarekiko kalteetan edo giza eskubideen urraketetan nahasten direnean, askotan ez dute kontuan hartzen haien erantzukizuna. Arlo horietan, enpresentzako betebehar loteslerik ez izateak badu alde handia haien praxi txarraren eraginpean dauden pertsonek eta komunitateek justizia eskuratzeko dituzten oztopoekin.
Enpresek gertaeren lekutik konturik eman gabe alde egin dezaketen bitartean, jardueraren biktimek eskubideak urratzea jasan behar dute maiz, haien lurraldeak kutsatzen dira eta haien bizibideak galdu egiten dituzte. Ordaina lortzeko, biktimek frogak bildu, eragilea identifikatu, demanda onartuko duen jurisdikzio bat aurkitu, eta enpresako abokatuei aurre egin behar diete. Prozesu garestia, desorekatua eta hain luzea da, non ohikoa den biktimak justizia lortu aurretik hil egitea.
2022ko otsailaren 23an, Europako Batzordeak proposamen bat argitaratu zuen, jasangarritasunaren arloan enpresen bidezko eginbideari buruzko Europako Zuzentaraua. Urrats garrantzitsua da lehen aldiz balio-kateetan giza eta ingurumen-eskubideak errespetatzeko betebeharra betetzen ez duten enpresetarako betebehar lotesleak eta erregimen zigortzaileak ezartzen dituen araua lortzeko.
Hala ere, Europako Batzordeak aurkeztu duen zirriborroa hobe daiteke:
- Estalitako enpresa kopurua oso mugatua da. Aurreikuspenen arabera, Europako 13.000 enpresari (guztizkoaren %1 eskas) eta Europan diharduten atzerriko 4.000 enpresari eragingo die. Eremua zabaltzeko erabilitako metodologia berrikusi behar da.
- Tamainaz harago, hiru arrisku-sektoretan jarduten duten enpresei eragiten die zirriborroak (ehungintza, nekazaritzako negozioa eta meatzaritza). Hala ere, arriskuan oinarritutako benetako ikuspegi batek enpresa guztien erantzukizuna azpimarratu behar du, betebeharrak haien ezaugarri partikularretara egokituz.
- Gehiegikerien biktimei zentzuzko epean konponketa osoa lortzea galarazten dieten justiziarekiko oztopoei argi ekin behar die (probaren karga lehengoratu, laguntza ekonomikoa, legezko epeak).
- Bidezko eginbidearen prozesua ez da jokabide-kodeak betetzera eta kanpoko ziurtagiriak lortzera mugatu behar, baizik eta alderdi interesdunen parte-hartze segurua eta esanguratsua kontsultatzeko eta bermatzeko betebeharra ere izan behar du.
- Egungo zirriborroak ez ditu kontuan hartzen ez genero-ikuspegia ez herri indigenen eta giza eta ingurumen-eskubideak defendatzen dituzten pertsonen egoera zehatza ere, horniketa-kateetako arriskuei dagokienez.
2022an zehar Europako Batzordearen proposamena hobetzeko aukera izango dugu. Baina horretarako, Europako Parlamentuko ordezkariak konbentzitu behar ditugu beharrezko zuzenketak egiteko, aurtengo udazkenean egingo den testuaren bozketan.
Zure laguntza behar dugu benetako justizia egingo duen lege bat lortzeko.
Sinatu eskaera hau eta zure iritzia bidaliko diegu Europako Parlamentuko ordezkariei, enpresa multinazionalen zigorgabetasunari amaiera eman diezaioten eta biktimen justiziarako sarbidea berma dezaten.
